Z biegiem Kanału Augustowskiego…
Kanał Augustowski jest unikatowym, transgranicznym obiektem wodnym i należy do najdłuższych dróg wodnych w kraju. Całkowita długość Kanału Augustowskiego wynosi około 103,4 km, z czego 80 km znajduje się na terenie Polski. Na całym szlaku wybudowano 18 śluz regulujących poziom wody, 14 znajduje się po stronie polskiej, 1 w pasie granicznym oraz 3 po stronie białoruskiej. Trasa wodna pokonuje różnicę poziomów wody ponad 54 m.
Powodem rozpoczęcia budowy kanału stało się podniesienie przez Prusy ceł na tranzyt towarów polskich, wówczas car rosyjski Aleksander I podjął decyzję o zbudowaniu szlaku wodnego jako drogi okrężnej terytorium pruskiego. Inicjatorem budowy był Minister Skarbu Królestwa Polskiego F.K. Drucki-Lubecki, a autorem projektu inżynier Ignacy Prądzyński. Budowę rozpoczęto w roku 1824 i trwała ona do roku 1839. Większość prac prowadzono sposobem ręcznym, należy jednak zaznaczyć, że wszystkie śluzy wykonane zostały bardzo solidnie. Uwagę zwracano nie tylko na parametry techniczne, ale również estetyczne. Śluzy wykładano czerwoną cegłą łącząc ją z białym piaskowcem nawiązując tym samym do barw narodowych. Kanał Augustowski nigdy jednak nie spełnił swojej pierwotnej roli, ponieważ Królestwo Polskie i Rosja jeszcze przed budową odcinka rosyjskiego zawarły kompromis z Prusami, który doprowadził do obniżenia ceł pruskich. W rzeczywistości kanał był trasa lokalną wykorzystywaną głównie do spływu drewna i płodów leśnych.
Czasy pierwszej i drugiej wojny światowej przyniosły liczne zniszczenia konstrukcji kanału. Proces odbudowy i renowacji śluz, mostów i jazów po polskiej stronie rozpoczął się dopiero w 1946 r. Założono nowe wrota na śluzach, usunięto zasieki i rowy strzeleckie, rozminowano teren. Z czasem nastąpiła zmiana postrzegania kanału, potencjał dostrzeżono w turystycznym charakterze szlaku. Dzisiaj Kanał Augustowski słusznie uważamy za cud myśli inżynieryjnej pierwszej połowy XIX wieku, który połączył dorzecza Wisły i Niemna. Strefa Kanału Augustowskiego jest miejscem łączenia się granic trzech państw – Polski, Białorusi i Litwy. Przez stulecia ziemia ta była miejscem jednoczenia kilku narodów, co sprzyjało pojawieniu się unikatowych tradycji, odzwierciedliło się w języku, obyczajach oraz świadomości miejscowej ludności. Na obszarze Kanału znajduje się mnóstwo rzeczy godnych uwagi, wybitnych pomników kultury, architektury, ekologii i historii wojennej. Z tego właśnie powodu w roku 1968 Kanał Augustowski został wpisany do rejestru zabytków, a w 2007 r. stał się Pomnikiem Historii.